Choć coraz więcej Polek i Polaków deklaruje, że korzysta z narzędzi opartych na sztucznej inteligencji przy wyborze produktów finansowych, to jednak większość nadal woli sfinalizować umowę z żywym człowiekiem. Szczególnie w przypadku kredytów hipotecznych ten osobisty kontakt jest dla nas bardzo ważny, co pokazuje, że zaufanie i poczucie bezpieczeństwa mają wciąż duże znaczenie przy większych zobowiązaniach finansowych – wynika z badania ANG Odpowiedzialne Finanse.
Jak Polki i Polacy biorą kredyt lub pożyczkę? Najchętniej chcemy to zrobić na spotkaniu osobistym z pracownikiem banku lub pośrednikiem finansowym. Nawet jeśli chodzi o stosunkowo prostą pożyczkę gotówkową, dla 56 proc. Polaków ważna jest obecność eksperta. Jeśli zaś sprawa dotyczy kredytu hipotecznego lub innego bardziej złożonego produktu finansowego, odsetek ten rośnie do 65 proc. Potrzebę kontaktu z drugim człowiekiem, ekspertem w dziedzinie finansów, częściej wskazywały kobiety – odpowiednio 62 proc. w przypadku prostego produktu i 72 proc., w przypadku złożonego. Dla mężczyzn te wartości wyniosły 50 proc. i 57 proc.
– Polacy cenią sobie bezpośredni kontakt z ekspertem finansowym przy podejmowaniu decyzji kredytowych, nawet jeśli chodzi o relatywnie proste produkty, takie jak pożyczki gotówkowe. Wsparcie specjalisty daje im poczucie bezpieczeństwa oraz pewność, że dokonują optymalnego wyboru. To, że kobiety częściej deklarują potrzebę kontaktu z ekspertem może wynikać z większej ostrożności finansowej lub innego podejścia do ryzyka niż mężczyźni – komentuje Katarzyna Dmowska, wiceprezeska ANG Odpowiedzialne Finanse, firmy pośrednictwa finansowego.
Tylko kilkanaście procent Polaków jest skłonnych przeprowadzić cały proces w pełni samodzielnie online, z wykorzystaniem automatyzacji lub AI. Około 1/4 badanych wybrałaby proces online, ale z możliwością konsultacji z człowiekiem – ekspertem finansowym.
Swoje finanse wolimy powierzyć człowiekowi
Okazuje się, że zdecydowanie bardziej ufamy ludziom niż technologiom. Dlaczego? Z badania ANG Odpowiedzialne Finanse wynika, że chodzi o większe zaufanie do człowieka (29 proc. wskazań), uniknięcie nieporozumień, bo nie zawsze rozumiemy terminy używane w umowach (28 proc.) czy możliwość wytłumaczenia ryzyk związanych z zaciągnięciem zobowiązania (26 proc.).
– Cenimy sobie prawdziwy kontakt z drugim człowiekiem, zwłaszcza gdy chodzi o ważne decyzje finansowe. To pokazuje, jak bardzo potrzebujemy nie tylko fachowej wiedzy, ale też empatii i doświadczenia, które ekspert lub ekspertka mogą wnieść do rozmowy – coś, czego nie da się łatwo zastąpić algorytmem. Fakt, że aż dwukrotnie więcej osób nie dostrzega takich korzyści w przypadku sztucznej inteligencji może nieco zaskakiwać w dobie mody na AI. To jednak znak, że technologia, choć coraz bardziej obecna w naszym życiu, nadal nie przekonała wszystkich, że może być równie wartościowym doradcą. Wciąż wiele osób woli postawić na człowieka, który rozumie ich indywidualne potrzeby i wątpliwości – dodaje Natalia Ciecióra z Działu Marketingu ANG Odpowiedzialne Finanse.
Polacy obawiają się błędów AI
A jak postrzegamy samą sztuczną inteligencję jako narzędzie, które ma nam pomóc wziąć kredyt lub pożyczkę? 44 proc. z nas nie korzystało i nie ma zamiaru w przyszłości korzystać z takich rozwiązań. Z czym związane jest takie stanowisko? Istnieje szereg obaw. Najbardziej przed tym, że zostaniemy sami bez wsparcia eksperta i popełnimy błąd podczas podejmowania decyzji o wyborze usługi finansowej (40 proc.). Istotne są także obawy o bezpieczeństwo danych, wskazane przez 28 proc. respondentów – tę odpowiedź częściej wskazywały osoby z wyższym wykształceniem. Istotny jest także brak zaufania do algorytmów i ich przejrzystości (38 proc.). Na to z kolei częściej zwracały uwagę osoby między 35 a 44 rokiem życia.
Polacy nie korzystają z narzędzi finansowych opartych o AI
75 proc. Polek i Polaków nie korzystało jeszcze z narzędzi opartych o automatyzację lub sztuczną inteligencję (np. chatboty, kalkulatory, porównywarki) przy dokonywaniu wyboru kredytu bądź pożyczki.
A co jeśli badani mogliby skorzystać ze specjalnie przygotowanego rozwiązania? Niemal 1/3 Polaków wyraża wówczas chęć korzystania z aplikacji mobilnej oferującej kompleksowe narzędzia finansowe, w tym rozwiązania oparte na AI. W pytaniu doprecyzowano, że chodzi o aplikację umożliwiającą porównywanie ofert różnych produktów i usług finansowych. Najbardziej otwarte na takie rozwiązania są osoby z najmłodszej grupy wiekowej – od 18 do 24 roku życia. Aż 39 proc. z nich “raczej” lub “zdecydowanie” skorzystałaby z takiej możliwości. Najmniejsze zainteresowanie rozwiązaniem wyrażają osoby powyżej 55. roku życia. 27 proc. badanych nie ma zdania na ten temat.
Badanie AI w finansach zostało zrealizowane dla ANG Odpowiedzialne Finanse przez firmę badawczą Maison&Partners metodą CAWI w kwietniu 2025 r. na reprezentatywnej próbie 1080 dorosłych Polek i Polaków.
