W dzisiejszym dynamicznym świecie biznesu, coraz częściej spotykamy się z sytuacjami, w których jedna nazwa kojarzy się z dwiema różnymi firmami. Wciąż wielu przedsiębiorców wybiera nazwę na chybił trafił, bez wcześniejszego zbadania rynku.
Dwie firmy o takich samych nazwach – czy to w ogóle możliwe?
Teoretycznie tak. Każdy z nas na pewno spotkał się kiedyś z identycznie albo bardzo podobnie nazwanymi przedsiębiorstwami. Często błędnie się zakłada, że skoro firma została zarejestrowana to nazwa ta jest unikatowa a urzędnik sprawdził jej nazwę. W praktyce w ogóle tego nie robi.
Z prawnego punktu widzenia prawnego wszystko zależy od okoliczności danej sprawy, jednak w przypadku użycia nawet podobnego określenia nie można mówić automatycznie o łamaniu prawa.
Wyobraź sobie jednak następującą sytuację. Założyłeś firmę, rozwinąłeś biznes i nagle okazuje się, że ktoś inny zarejestrował nazwę Twojej firmy jako znak towarowy, co powoduje, że musisz zrezygnować z używania tej nazwy i musisz budować swoją markę od początku. Historia zna wiele takich przypadków.
Jak chronić nazwę firmy?
Najsilniejszą ochronę daje rejestracja znaku towarowego w Urzędzie Patentowym. Zarejestrowany znak towarowy jest chroniony prawem, a więc jego właściciel (lub właściciele) uzyskuje ochronę prawną na towary i usługi sygnowane tym znakiem. Znak towarowy ma charakter monopolu, a więc takie prawo jest prawem wyłącznym i przysługuje tylko jego właścicielowi (lub właścicielom). W Urzędzie Patentowym panuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”. Oznacza to, że nazwę oraz logo zastrzeże ten, kto jako pierwszy o to wystąpi.
Czy każdą nazwę można zarejestrować?
Zgodnie z ustawą Prawo własności przemysłowej (art. 1291 ust. 1 pkt 3-4), nie udziela się prawa ochronnego m. in. na oznaczenie, które składa się WYŁĄCZNIE z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytworzenia, składu, funkcji lub przydatności, a także na takie oznaczenia, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych. Staraj się więc, aby nazwa firmy była unikalna, wystrzegaj się opisów w nazwie.
Czy prawo chroni również niezarejestrowane nazwy?
Najbardziej podstawową ochronę zapewni Twojej firmie Kodeks cywilny oraz ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Każdy, kogo prawo do firmy (czyli nazwy przedsiębiorstwa) zostało zagrożone przez cudze działanie, może żądać zaniechania tego działania (o ile było ono bezprawne). Masz również prawo do żądania usunięcia skutków naruszenia, naprawienia szkody majątkowej czy wydania korzyści uzyskanych przez osobę, która dopuściła się naruszenia.
A co z fundacjami i stowarzyszeniami?
Przepisy ustawy Prawo o stowarzyszeniach jasno określają, iż nazwa stowarzyszenia powinna odróżniać je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji. W ustawie o fundacjach brak jest podobnej regulacji. Fundator powinien jednak pamiętać, że nie może ona zawierać pewnych słów zastrzeżonych dla innych podmiotów, np. „bank”, czy nazwiska znanej osoby. Jeżeli jednak fundacja prowadzi działalność gospodarczą i uzyskuje status przedsiębiorcy, do nazwy fundacji należy stosować zasady określone w kodeksie cywilnym.
Tekst: Adwokat Natalia Sołtowska
Adwokat Natalia Sołtowska – świadczy usługi w obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych. Specjalizuje się w sprawdzeniach i procedurach w ramach Criminal Compliance mających na celu zminimalizowanie ryzyka odpowiedzialności cywilnej (odszkodowawczej) i karnej podmiotów prawnych, w tym odpowiedzialności osób zarządzających osobami prawnymi. Posiada doświadczenie w prawie karnym, w tym karnym gospodarczym i skarbowym. Posiada certyfikat Auditora wewnętrznego systemu zarządzania jakością ISO 9001 oraz systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji ISO 27001. W 2022 roku ukończyła Szkołę Prawa Słowackiego WPiA UJ. Jako specjalista ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych jest wpisana na listę doradców ADR (DGSA). Prezes Sądu Arbitrażowego przy IPH w Tarnowskich Górach. Ukończyła studia podyplomowe na Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej na kierunku: „Ochrona Danych Osobowych w Administracji i Biznesie – Inspektor Ochrony Danych” oraz studia podyplomowe na Politechnice Krakowskiej na kierunku: „Gospodarowanie odpadami i substancjami niebezpiecznymi”.
